Su Kaynakları Yönetimi
Su kaynakları yönetimi son yıllarda gündemin en önemli konularından biri haline geldi. Bir yandan dünya yüzeyine düşen yıllık ortalama yağmur suyu miktarını tahmin etmek gün geçtikçe zorlaşırken, öte yandan öngörülemeyen kuraklıkların süresi daha da uzuyor. Ortaya çıkabilecek bir kuraklık ise insanların günlük yaşamlarına doğrudan etki edecek olmasının yanında ulusal ekonomi için de tehdit unsuru oluşturuyor.
Bugünün su kaynakları yöneticilerinin öncelikle bu kaynakları koruması, ayrıca dağıtım sırasında oluşabilecek sızıntı veya kirlenme riskine karşı hassasiyetle önlem alması gerekmektedir. Bu görev, boru ve pompalardan oluşan su dağıtım altyapılarının büyük bölümünün kablolu haberleşme ağlarının ulaşamadığı geniş, izole alanlara yayılmasıyla daha da karmaşık hale gelmektedir. Bu nedenle su dağıtım altyapıları, kablosuz haberleşmeye dayanmak durumundadır.
Telsiz haberleşme sistemleri maliyet açısından avantajlı olsa da iletim hızının kısıtlı olması bakımından beklenen performansı sağlayamamaktadır. Bu sebeple telsiz haberleşme sistemleri kurulurken operatörler, verilerin yerel olarak toplanmasını sağlayan RTU’lar (Uzak Erişim Birimi, Remote Terminal Unit) üzerinden tek tek sahaları dolaşarak ihtiyaç duydukları veriyi toplayabilmektedir. Tahmin edilebileceği gibi bu veriler gerçek zamanlı iletilen veriler olmadığından, bazı uygulamalar için verimli altyapı oluşturmamaktadır.
Hücresel haberleşme ağları (GSM, GPRS, UMTS, HSPA vb.), kolay kurulum ve kullanım açısından daha verimli çözümler sunmaktadır. Ayrıca mümkün olduğunca az saha ziyareti gerektirmesi, gerçek zamanlı veri ve görüntü aktarımına olanak sağlaması gibi açılardan birçok uygulamaya elverişli altyapı sağlamaktadır. Kablosuz ve IP tabanlı hücresel haberleşme ile GSM/GPRS/3G/4G modemler, veri depolayıcılar, I/O denetleyiciler ve kameralar uzak sahalarda kolaylıkla kurulabilmektedir ve bir merkez tarafından yönetilebilmektedir. Getirdiği avantajlar sayesinde hücresel ağlar üzerinden iletim, hızlıca telsiz haberleşmenin yerini almaktadır.
Hücresel Haberleşme Kurulumuna Engel Başlıca Etkenler
Hücresel RTU seçiminde göz önünde bulundurulan başlıca karar ölçütleri maliyet, donanım özellikleri ve yazılım fonksiyonlarıdır. Birinci aşamada, uygulama için kullanılacak en uygun hücresel haberleşme destekli RTU’yu seçmek gereklidir. Bu aşamada en çok maliyet, donanım özellikleri ve yazılım fonksiyonları dikkate alınmaktadır. Bunların yanı sıra genellikle göz ardı edilen kurulum ve bakım gereksinimleri de, kurulum sonrasında ek emek ve maliyet oluşturabilecek kalemler olduklarından mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
Statik IP
Hücresel çözümlerin çoğunda, sahada konumlanmış modemler ve merkezdeki SCADA sunucusu arasında çift yönlü haberleşme sağlanabilmesi için, her iki tarafın da statik IP adreslerine sahip olması gerekmektedir. Ancak hücresel network sağlayıcıları statik IP’ler için dinamik IP’lere oranla daha yüksek aylık ücretler talep etmektedir. Bu tür aylık ücretlerin kurulum maliyetlerine eklenmesi durumunda ortaya çıkan tablo üzerine, bazı uzak bağlantıların kapatılması düşünülebilmektedir.
Veri Ediniminde Tutarlılık
Hücresel çözümler, saha ziyaretine ihtiyaç duyulmadan verilerin uzaktan toplanmasına olanak sağlamaktadır. Hücresel ağ üzerinden uzaktan veri aktarılırken, iletim ve sinyal kalitesi konuma göre değişebilmektedir. Dolayısıyla verinin tutarlı aktarılması kritik hale gelmektedir. İdeal veri toplayıcı (data logger), hücresel iletimin kopması ve ardında düzelmesi durumlarında veri kaybına veya tekrarına meydan vermeden iletimin tutarlılığını ve güvenilirliğini maksimum düzeyde tutmalıdır.
Karmaşık Cihazların Yönetilmesi
Sunulan birçok çözümde veri sonlandırma birimleri (DTU, Data Transfer Unit), I/O kontrolü yapan cihazlar, video sunucuları gibi karmaşık birçok cihaz bir arada kullanılmaktadır. Cihazların hepsi aynı üreticiden olmasa bile hepsinin bir arada çalışabilmesi için, uyumlu ve birlikte kullanılabilir olmalarına dikkat edilmesi ve uygun şekilde yapılandırılmaları gerekmektedir. Bu sistemlerde hata olması durumunda hata kaynağının tespit edilmesi uzun ve zahmetli olabilmektedir. Yeni cihazlar için yeni protokoller veya fonksiyonlar öğrenilmesi de yapılandırmayı yapacak mühendislerin oldukça zamanını alan bir iştir. Ayrıca bu cihazların endüstriyel şartlar altında çalışması ve geniş uygulama alanına sahip olması için, gerekli standartları desteklemeleri gerekmektedir. Örneğin uç koşullara sahip ortamlarda kurulan cihazlardan verim alınabilmesi için bu cihazlar -20 ve 70°C sıcaklık aralığında çalışabilmelidir.
Moxa ioLogik W5300-HSPA Serisi Hücresel RTU Denetleyiciler
Düşük maliyet, kolay kurulum ve zahmetsiz operasyon olanağı sağlaması ile Moxa ioLogik W5300-HSPA hücresel RTU denetleyicileri, su ve atık su sistemlerinde boru hattının izlenmesi ve otomasyonu uygulamaları için ideal bir çözüm sunmaktadır.
Active OPC ile Dinamik Özel IP Kullanımı
Su kaynakları yönetimi son yıllarda gündemin en önemli konularından biri haline geldi. Bir yandan dünya yüzeyine düşen yıllık ortalama yağmur suyu miktarını tahmin etmek gün geçtikçe zorlaşırken, öte yandan öngörülemeyen kuraklıkların süresi daha da uzuyor. Ortaya çıkabilecek bir kuraklık ise insanların günlük yaşamlarına doğrudan etki edecek olmasının yanında ulusal ekonomi için de tehdit unsuru oluşturuyor.
Bugünün su kaynakları yöneticilerinin öncelikle bu kaynakları koruması, ayrıca dağıtım sırasında oluşabilecek sızıntı veya kirlenme riskine karşı hassasiyetle önlem alması gerekmektedir. Bu görev, boru ve pompalardan oluşan su dağıtım altyapılarının büyük bölümünün kablolu haberleşme ağlarının ulaşamadığı geniş, izole alanlara yayılmasıyla daha da karmaşık hale gelmektedir. Bu nedenle su dağıtım altyapıları, kablosuz haberleşmeye dayanmak durumundadır.
Telsiz haberleşme sistemleri maliyet açısından avantajlı olsa da iletim hızının kısıtlı olması bakımından beklenen performansı sağlayamamaktadır. Bu sebeple telsiz haberleşme sistemleri kurulurken operatörler, verilerin yerel olarak toplanmasını sağlayan RTU’lar (Uzak Erişim Birimi, Remote Terminal Unit) üzerinden tek tek sahaları dolaşarak ihtiyaç duydukları veriyi toplayabilmektedir. Tahmin edilebileceği gibi bu veriler gerçek zamanlı iletilen veriler olmadığından, bazı uygulamalar için verimli altyapı oluşturmamaktadır.
Hücresel haberleşme ağları (GSM, GPRS, UMTS, HSPA vb.), kolay kurulum ve kullanım açısından daha verimli çözümler sunmaktadır. Ayrıca mümkün olduğunca az saha ziyareti gerektirmesi, gerçek zamanlı veri ve görüntü aktarımına olanak sağlaması gibi açılardan birçok uygulamaya elverişli altyapı sağlamaktadır. Kablosuz ve IP tabanlı hücresel haberleşme ile GSM/GPRS/3G/4G modemler, veri depolayıcılar, I/O denetleyiciler ve kameralar uzak sahalarda kolaylıkla kurulabilmektedir ve bir merkez tarafından yönetilebilmektedir. Getirdiği avantajlar sayesinde hücresel ağlar üzerinden iletim, hızlıca telsiz haberleşmenin yerini almaktadır.
Hücresel Haberleşme Kurulumuna Engel Başlıca Etkenler
Hücresel RTU seçiminde göz önünde bulundurulan başlıca karar ölçütleri maliyet, donanım özellikleri ve yazılım fonksiyonlarıdır. Birinci aşamada, uygulama için kullanılacak en uygun hücresel haberleşme destekli RTU’yu seçmek gereklidir. Bu aşamada en çok maliyet, donanım özellikleri ve yazılım fonksiyonları dikkate alınmaktadır. Bunların yanı sıra genellikle göz ardı edilen kurulum ve bakım gereksinimleri de, kurulum sonrasında ek emek ve maliyet oluşturabilecek kalemler olduklarından mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
Statik IP
Hücresel çözümlerin çoğunda, sahada konumlanmış modemler ve merkezdeki SCADA sunucusu arasında çift yönlü haberleşme sağlanabilmesi için, her iki tarafın da statik IP adreslerine sahip olması gerekmektedir. Ancak hücresel network sağlayıcıları statik IP’ler için dinamik IP’lere oranla daha yüksek aylık ücretler talep etmektedir. Bu tür aylık ücretlerin kurulum maliyetlerine eklenmesi durumunda ortaya çıkan tablo üzerine, bazı uzak bağlantıların kapatılması düşünülebilmektedir.
Veri Ediniminde Tutarlılık
Hücresel çözümler, saha ziyaretine ihtiyaç duyulmadan verilerin uzaktan toplanmasına olanak sağlamaktadır. Hücresel ağ üzerinden uzaktan veri aktarılırken, iletim ve sinyal kalitesi konuma göre değişebilmektedir. Dolayısıyla verinin tutarlı aktarılması kritik hale gelmektedir. İdeal veri toplayıcı (data logger), hücresel iletimin kopması ve ardında düzelmesi durumlarında veri kaybına veya tekrarına meydan vermeden iletimin tutarlılığını ve güvenilirliğini maksimum düzeyde tutmalıdır.
Karmaşık Cihazların Yönetilmesi
Sunulan birçok çözümde veri sonlandırma birimleri (DTU, Data Transfer Unit), I/O kontrolü yapan cihazlar, video sunucuları gibi karmaşık birçok cihaz bir arada kullanılmaktadır. Cihazların hepsi aynı üreticiden olmasa bile hepsinin bir arada çalışabilmesi için, uyumlu ve birlikte kullanılabilir olmalarına dikkat edilmesi ve uygun şekilde yapılandırılmaları gerekmektedir. Bu sistemlerde hata olması durumunda hata kaynağının tespit edilmesi uzun ve zahmetli olabilmektedir. Yeni cihazlar için yeni protokoller veya fonksiyonlar öğrenilmesi de yapılandırmayı yapacak mühendislerin oldukça zamanını alan bir iştir. Ayrıca bu cihazların endüstriyel şartlar altında çalışması ve geniş uygulama alanına sahip olması için, gerekli standartları desteklemeleri gerekmektedir. Örneğin uç koşullara sahip ortamlarda kurulan cihazlardan verim alınabilmesi için bu cihazlar -20 ve 70°C sıcaklık aralığında çalışabilmelidir.
Moxa ioLogik W5300-HSPA Serisi Hücresel RTU Denetleyiciler
Düşük maliyet, kolay kurulum ve zahmetsiz operasyon olanağı sağlaması ile Moxa ioLogik W5300-HSPA hücresel RTU denetleyicileri, su ve atık su sistemlerinde boru hattının izlenmesi ve otomasyonu uygulamaları için ideal bir çözüm sunmaktadır.
Active OPC ile Dinamik Özel IP Kullanımı
|
Genellikle hücresel ağ çözümleri, yereldeki istasyonlar ile merkezi kontrol noktasının haberleşebilmesi için –son derece maliyetli olabilen- statik IP adresleri gerektirmektedir. Moxa, ioLogik W5300 serisi ve patentli Active OPC yazılımı ile dinamik IP adresleri kullanarak RTU’ları yapılandırmayı mümkün hale getirmektedir. ioLogik W5300-HSPA sabit bir IP üzerinden Active OPC sunucusu ile bağlantı kurabilirken, sunucu ioLogik W5300’ın IP adresini algılar ve kaydeder, bu bilgilerdeki olası değişiklikleri algılar ve ilgili güncellemeleri yapar. ioLogik W5300 serisi RTU’lar, dinamik özel IP ile yapılandırması ve yönetmesi çok kolay ve ekonomik cihazlardır.
|
Moxa'nın Dinamik Özel IP Çözümü
|
DA-Center ile Veri Tutarlılığı ve Güvenilirliği
|
Verilerin saha ziyaretine gereksinim duyulmadan hava üzerinden iletilmesi, hücresel RTU kullanımının getirdiği avantajlardan biridir. İdeal bir işletimde hücresel RTU’nun tekrarlanmayan, güvenilir veriler göndermesi beklenir. Moxa DA-Center bu görevin kolayca gerçekleştirilmesini sağlar. DA-Center kullanıcıya Active OPC sunucusu ile gerçek zamanlı iletişim içinde olan standart bir OPC ara yüz sunar. Her hücresel bağlantıda DA-Center kayıtlı geçmiş bilgi ile gerçek zamanlı bilgiyi karşılaştırarak arada eksik bir bilgi olup olmadığını kontrol eder. Eksik bilgi olması durumunda ioLogik W5300 serisi RTU’lardan tekrar etmeyen bilginin tekrar gönderilmesini talep eder. Bunun yanında DA-Center bu bilgi akışının farklı formatlara çevrilip bir veri tabanına veya çalışma tablosuna aktarılmasını sağlar.
|
Moxa DA-Center Çözümü
|
Her-Şey-Dâhil Çözüm: Hücresel Modem, Veri Toplayıcı, I/O Denetleyici
Hücresel modem, veri toplayıcı ve I/O denetleyici özellikleri ve diğer cihazlarla kolay entegrasyonu tek bir modülde elde etmek artık mümkün. Farklı üreticilerden tedarik edilen cihazları bir araya getirmek için harcanan emeği şaşırtıcı derecede azaltan ioLogik W5300 serisi, hücresel modem, veri toplayıcı ve I/O denetleyici fonksiyonlarını aynı kutu içerisinde sunmaktadır. Kompakt cihaz üzerinde sınırlı sayıda bulunan I/O’lar, ioLogik W5300 ile uyumlu çalışan ioLogik E1200 serisi ile istenilen şekilde genişletilebilmektedir. Video sunucusu gerektiren uygulamalarda ise ioLogik W5300 serisi, Moxa VPort 461 ile birlikte son derece etkin bir çözüm sunar. Tüm bu cihazlar zorlu endüstriyel koşullar altında optimum performans göstermesi için tasarlanmış olup geniş sıcaklık aralığında çalışabilmektedir.
Neden Moxa?
Artık birçok su kaynakları yöneticisi telsiz haberleşmenin yerine hücresel RTU çözümleri arayışında olduğundan, RTU seçimi önemli bir konu haline gelmiştir. Özellikle kolayca kurulabilen, düşük işletim maliyeti olan cihazlar tercih edilmektedir. İyi tasarlanmış bir hücresel RTU su ve atık su yönetimi sistemleri için güvenilirlik, uyumluluk ve farlı uygulama özellikleri ile geniş çapta çözümler sunar. Bu uygulamalar çerçevesinde dinamik özel IP kullanımı ile güvenilir veri aktarımı, maliyet ve iş gücü verimliliği sağlamaktadır.
Moxa ioLogik W5300 RTU çözümleri, su ve atık su yönetiminde otomasyon uygulamaları ile boru hattının izlenmesi ve pompa istasyonlarının uzaktan kontrolü konusunda sağladığı avantajlar nedeniyle birçok sistem yöneticisi tarafından tercih edilen ürünlerdir. Moxa'nın ioLogik serisi akıllı hücresel I/O çözümleri hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız.
Kaynak: Charles Chen (2011) “How to Select a Cellular RTU for Water and Wastewater Applications”, White Paper, Moxa Inc.
Hücresel modem, veri toplayıcı ve I/O denetleyici özellikleri ve diğer cihazlarla kolay entegrasyonu tek bir modülde elde etmek artık mümkün. Farklı üreticilerden tedarik edilen cihazları bir araya getirmek için harcanan emeği şaşırtıcı derecede azaltan ioLogik W5300 serisi, hücresel modem, veri toplayıcı ve I/O denetleyici fonksiyonlarını aynı kutu içerisinde sunmaktadır. Kompakt cihaz üzerinde sınırlı sayıda bulunan I/O’lar, ioLogik W5300 ile uyumlu çalışan ioLogik E1200 serisi ile istenilen şekilde genişletilebilmektedir. Video sunucusu gerektiren uygulamalarda ise ioLogik W5300 serisi, Moxa VPort 461 ile birlikte son derece etkin bir çözüm sunar. Tüm bu cihazlar zorlu endüstriyel koşullar altında optimum performans göstermesi için tasarlanmış olup geniş sıcaklık aralığında çalışabilmektedir.
Neden Moxa?
Artık birçok su kaynakları yöneticisi telsiz haberleşmenin yerine hücresel RTU çözümleri arayışında olduğundan, RTU seçimi önemli bir konu haline gelmiştir. Özellikle kolayca kurulabilen, düşük işletim maliyeti olan cihazlar tercih edilmektedir. İyi tasarlanmış bir hücresel RTU su ve atık su yönetimi sistemleri için güvenilirlik, uyumluluk ve farlı uygulama özellikleri ile geniş çapta çözümler sunar. Bu uygulamalar çerçevesinde dinamik özel IP kullanımı ile güvenilir veri aktarımı, maliyet ve iş gücü verimliliği sağlamaktadır.
Moxa ioLogik W5300 RTU çözümleri, su ve atık su yönetiminde otomasyon uygulamaları ile boru hattının izlenmesi ve pompa istasyonlarının uzaktan kontrolü konusunda sağladığı avantajlar nedeniyle birçok sistem yöneticisi tarafından tercih edilen ürünlerdir. Moxa'nın ioLogik serisi akıllı hücresel I/O çözümleri hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız.
Kaynak: Charles Chen (2011) “How to Select a Cellular RTU for Water and Wastewater Applications”, White Paper, Moxa Inc.